Zmienione z dniem 1 stycznia 2020 r. przepisy dotyczące obowiązku umieszczania numeru identyfikacji podatkowej nabywcy na paragonach dokumentujących sprzedaż zarejestrowaną przy zastosowaniu kasy rejestrującej dokonaną na rzecz podatników VAT, dotyczą paragonów wystawianych od tego dnia.
Aby wyegzekwować realizację tego obowiązku, ustawodawca wprowadził w ustawie o VAT restrykcyjne sankcje.
W myśl art. 106b ust. 6 ustawy o VAT, w przypadku stwierdzenia, że podatnik wystawił fakturę z naruszeniem art. 106b ust. 5 (czyli fakturę do sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy potwierdzonej paragonem na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej niezawierającym NIP nabywcy), organ podatkowy ustali temu podatnikowi dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze.
Warto jednak pamiętać, że konsekwencje wystawienia podatnikowi VAT faktury do paragonu niezawierającego NIP nabywcy ponosi nie tylko podatnik, który taką fakturę wystawił, ale również nabywca towaru/usługi. Zgodnie bowiem z art. 109a ustawy o VAT, sankcja w tej samej wysokości (100%) nakładana jest na nabywcę (czynnego podatnika VAT), który ujmie taką fakturę w ewidencji VAT. Dodatkowego zobowiązania podatkowego zarówno po stronie sprzedawcy, jak i nabywcy nie ustala się jednak w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn poniosą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe.
Dodać należy, że obowiązek wystawiania faktur do paragonów wyłącznie zawierających NIP nabywcy (podatnika VAT), jak i sankcja za naruszenie tego obowiązku, nie mają zastosowania do podatników świadczących usługi taksówek osobowych, z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą (PKWiU 49.32.11.0). Stanowi o tym nowy art. 106b ust. 7 ustawy o VAT.
Wysokie kary spowodowane naruszeniem obowiązku umieszczania NIP nabywcy na paragonie dokumentującym sprzedaż ewidencjonowaną w kasie na rzecz podatników VAT są z pewnością dotkliwe dla obu stron transakcji. Warto jednak dodać, że faktura wystawiona w taki sposób nie pozbawia nabywcy prawa do odliczenia podatku naliczonego w niej wskazanego. W przepisie art. 88 ust. 3a ustawy o VAT, który stanowi o przesłankach wyłączenia z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie wymieniono bowiem tego rodzaju dokumentu jako pozbawiającego możliwości skorzystania z odliczenia VAT.