Od 1 września 2019 r. nowe zasady wykreślania podatnika z rejestru VAT

Naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania o tym podatnika, jeżeli wystąpią przesłanki określone w art. 96 ust. 9 ustawy o VAT, czyli:

* podatnik nie istnieje lub

* mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem, lub

* dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawdą, lub

* podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celno-skarbowego, dyrektora izby administracji skarbowej lub Szefa Krajowej Administracji Skarbowej,

* posiadane informacje wskazują na prowadzenie przez podatnika działań z zamiarem wykorzystania działalności banków w rozumieniu art. 119zg pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.) lub spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi w rozumieniu art. 119zg pkt 9 Ordynacji podatkowej,

* wobec tego podatnika sąd orzekł, na podstawie odrębnych przepisów, zakaz prowadzenia działalności gospodarczej.

1. Wykreślenie z rejestru związane z rozliczaniem podatku VAT

Na mocy art. 96 ust. 9a ustawy, wykreśleniu podlega również podatnik, który:

1) zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów dotyczących zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy lub

2) będąc obowiązanym do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, nie złożył takich deklaracji za 3 kolejne miesiące lub takiej deklaracji za kwartał, lub

3) składał przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, w których nie wykazał sprzedaży, nabycia towarów lub usług ani importu towarów z kwotami podatku do odliczenia, lub

4) wystawiał faktury lub faktury korygujące, dokumentujące czynności, które nie zostały dokonane, lub

5) prowadząc działalność gospodarczą wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy biorący udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej

- z zastrzeżeniem art. 96 ust. 9b-9f.

Wykreślenie podatnika z rejestru na podstawie przesłanek określonych w pkt 2 nie będzie stosowane, jeśli w wyniku wezwania przez właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą oraz złoży niezwłocznie brakujące deklaracje (art. 96 ust. 9d ustawy o VAT).

Uwaga

Od 1 września 2019 r. wykreślenie z rejestru podatników VAT nastąpi w przypadku, gdy podatnik nie złoży deklaracji VAT za 3 kolejne miesiące lub kwartał (przed nowelizacją okres ten wynosił 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały).

Na mocy przepisu przejściowego (art. 14 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw - Dz. U. poz. 1520), przepisów art. 96 ust. 9a pkt 2 i 3, nie stosuje się do okresów rozliczeniowych przypadających przed 1 września 2019 r.

Przykład

Załóżmy, że podatnik rozliczający VAT miesięcznie nie złożył deklaracji VAT-7 za trzy miesiące 2019 roku (wrzesień, październik, listopad). W okresie tym nie wykonywał czynności opodatkowanych i uważał, że w takim przypadku nie ma obowiązku rozliczania VAT. Zanim zostanie wykreślony z urzędu z rejestru podatników VAT, naczelnik urzędu skarbowego powinien wezwać go w celu wyjaśnienia przyczyn nieskładania deklaracji. Jeżeli wskutek takiego wezwania podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą oraz złoży brakujące deklaracje, pozostanie w rejestrze podatników VAT jako zarejestrowany czynny podatnik VAT.

Jeżeli natomiast mimo wezwania, takich deklaracji nie złoży, bądź nie będzie w stanie udowodnić, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą, zostanie z urzędu wykreślony z rejestru podatników VAT.

Omawiając obowiązujące od 1 września 2019 r. zmiany zasad wykreślania podatników z urzędu z rejestru podatników VAT, warto pamiętać o zmianie brzmienia przepisu art. 96 ust. 9a pkt 3 ustawy o VAT.

Zastąpienie w nim słowa "ale" przecinkiem oraz dodanie spójnika "ani" wskazuje jednoznacznie, że wykreślenie z rejestru podatników VAT, dotyczy obecnie tylko podmiotów składających przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały "zerowe" deklaracje czyli takie, w których nie została wykazana ani sprzedaż ani zakupy.

W przypadku gdy niewykazanie sprzedaży, nabycia towarów lub usług ani importu towarów z kwotami podatku do odliczenia w deklaracji VAT wynika - zgodnie z wyjaśnieniami podatnika - ze specyfiki prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, naczelnik nie wykreśli podatnika z rejestru VAT (art. 96 ust. 9e ustawy o VAT). Ponadto art. 97 ust. 15 ustawy o VAT stanowi, że w przypadku, gdy podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT UE złoży za 3 kolejne miesiące lub kwartał deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, w których nie wykazał sprzedaży lub nabycia towarów lub usług ani importu towarów z kwotami podatku do odliczenia, naczelnik urzędu skarbowego wykreśla z urzędu ten podmiot z rejestru jako podatnika VAT UE i powiadamia go o wykreśleniu. Należy dodać, że w wyniku nowelizacji w przepisach tych wymieniony jest również import towarów.

2. Warunki przywrócenia podmiotu do rejestru podatników VAT

Zgodnie z obowiązującym od 1 września 2019 r. brzmieniem art. 96 ust. 9h ustawy o VAT, naczelnik urzędu skarbowego przywraca zarejestrowanie podmiotu jako podatnika VAT czynnego bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego pod warunkiem złożenia wniosku o przywrócenie, nie później niż w terminie 2 miesięcy od dnia wykreślenia z rejestru jako podatnika VAT. Regulacja ta dotyczy podatników wykreślonych z urzędu z rejestru:

1) na mocy art. 96 ust. 9 pkt 1-4 ustawy o VAT, a także

2) na mocy art. 96 ust. 9a pkt 2 ustawy z uwagi na nieskładanie deklaracji.

W przypadku wymienionym powyżej w pkt 2 podatnik musi wszystkie brakujące deklaracje złożyć najpóźniej wraz ze złożeniem wniosku o przywrócenie rejestracji.

Na mocy dodanego w art. 96 ust. 9ha, zarejestrowanie zostanie przywrócone również w przypadku, gdy złożone przez podatnika deklaracje będą deklaracjami "zerowymi" (czyli takimi, w których nie została wykazana ani sprzedaż, ani zakupy ani import towarów z kwotami podatku do odliczenia), a okoliczność ta wynika (zgodnie z wyjaśnieniami podatnika) ze specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej.

Przykład

Załóżmy, że podatnik rozliczający VAT miesięcznie nie złożył deklaracji VAT-7 za wrzesień, październik i listopad 2019 r. Został wezwany przez naczelnika urzędu skarbowego celem złożenia wyjaśnień i udowodnienia, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą. Podatnik nie stawił się na wezwanie i nie złożył zaległych deklaracji, w związku z czym z dniem 1 lutego 2020 r. został z urzędu wykreślony z rejestru czynnych podatników VAT.

Podatnik zorientował się, że miał obowiązek rozliczania podatku VAT i w dniu 28 lutego 2020 r. złożył wniosek o przywrócenie rejestracji wraz z brakującymi deklaracjami oraz stosownymi wyjaśnieniami dowodzącymi, że prowadził on w całym okresie opodatkowaną działalność gospodarczą. Zostanie on wówczas przywrócony do rejestru czynnych podatników VAT i nie musi ponownie składać zgłoszenia rejestracyjnego ani aktualizacyjnego na formularzu VAT-R.

Źródło: Poradnik VAT